0

Search results

angat dam is a dam.

1 answer


The Anfat dam supplies potable water to Metro Manila and powers a hydro-electric power plant. The dam Angat dam was built in 1967 after a devastating typhoon.

1 answer


The largest dam in the Philippines is the San Roque dam.

3 answers


Dulce D. Elazegui has written:

'Managing climate risks in the context of Angat Reservoir, Philippines'

1 answer


Still have questions?
magnify glass
imp

students will be ( angat ang kaalaman ) yun lng alam qoh sorry ka nalang

1 answer


The word "lifting" in Tagalog can be translated as "pag-angat" or "pag-angkat" depending on the context in which it is used.

2 answers


The Angat Dam in the Philippines has a height of about 131 meters (430 feet) and a length of approximately 1.2 kilometers (0.75 miles).

2 answers


Ang pagbanhay ay isang salitang Tagalog na nangangahulugang pagkilos ng pamumuhay o pagpapalago ng pamumuhay ng isang tao o grupo ng tao. Ito ay maaaring tumukoy sa pagbabago o pag-unlad sa iyong sitwasyon o kalagayan sa buhay. Sinasabi ring pag-angat o pag-angat ng antas ng pamumuhay.

1 answer


Mt.pinatubo ito ay matatagpuan sa bataan pinsula

verdivia falls Angat river, ay matatagpuan sa Bulacan 😀😀

1 answer


Angelo J. De los Reyes has written:

'Sandiwaan sa Kamuning' -- subject(s): Sacred Heart Parish Church (Quezon City, Philippines)

'Angat' -- subject(s): History

1 answer


Ang kasing-kahulugan ng "maunlad" ay "progresibo" o "uminlàd." Ito ay tumutukoy sa pag-unlad, pag-angat, o pag-usbong ng isang bagay o lugar.

2 answers


Some of the watersheds found in the Philippines include the Angat Watershed in Luzon, which supplies water to Metro Manila; the Upper Magat Watershed in Luzon, which feeds the Magat reservoir; and the Pantabangan-Carranglan Watershed also in Luzon, which serves as a critical water source for irrigation and power generation.

2 answers


Ang ibig sabihin ng "rapture" sa Tagalog ay "pag-ahon" o "pag-aangat." Ito ay maaring tumukoy sa diwa ng pag-akyat o paglilipat sa ibang lugar, o sa espirituwal na karanasan ng biglang pag-angat o pag-akyat sa langit.

1 answer


Asyatiko:

Ang konseptongito ay kay Dr. Leopoedo Faustino ipinanukala niya na ang pilipinas ay nabuo sa paraang diyastropismo-tumutukoy ito sa ilalim na nagiging sanhi ng pag-angat at pagbaba ng ilang bahagi ng lupa.

Own ko po ito :)

By: Jaytter Buayaban

3 answers


Mahalagang maunawaan na ang paggawa ay mayroong panlipunang aspekto at hindi kailangang ihiwalay ang pananagutan natin para sa pag-angat ng kultura at moralidad ng lipunang ating kinabibilangan, sapagkat walang mangyayari sa tao kung di sya kikilos. sabi nga isang talata “Nasa tao ang gawa, nasa Diyos ang awa

1 answer


Inaasahan ni Rizal na ang kanyang mga nobela ay magiging instrumento ng pagpapagising at pagbibigay inspirasyon sa mga Pilipino upang magkaroon ng kamalayan at pagmamalasakit sa kahalagahan ng pagsasarili at pagmamahal sa bayan. Sa pamamagitan ng pagtutulak ng pagbabago at pag-angat ng kalagayan ng bansa, inaasahan ni Rizal na matutugunan ang mga sakit ng lipunan.

1 answer


Ang "Ang Tundo Man May Langit Din" ay isang nobela ni Andres Cristobal Cruz na naglalarawan ng buhay at pakikibaka ng mga maralita sa Tundo, Maynila. Ito'y isang klasikong akda sa panitikang Filipino na nagtatampok ng tema ng pag-asa at pag-angat sa kabila ng kahirapan at kawalan ng pag-asa.

2 answers


Pampanga's topography is characterized by plains and lowlands, with a few mountains and hills in the eastern part of the province. The major waterways in the area are the Pampanga River and its tributaries, which help irrigate the vast agricultural lands in the province. Overall, the flat terrain makes Pampanga suitable for farming and urban development.

2 answers


Ang pagsusulong ng industriya ng teknolohiya at inobasyon ay makapagdudulot ng pag-unlad sa ekonomiya ng bansa dahil ito ay makakapagdala ng mga bagong trabaho at investment. Pagpapalakas ng sektor ng agrikultura at pagsusulong ng turismo ay maaaring magdulot ng dagdag na kita at pag-angat sa ekonomiya ng bansa. Pagbibigay ng mga suporta at programa para sa mga maliliit na negosyo at mga kababaihan ay makakatulong sa pagsulong ng negosyo at ekonomiya ng bansa.

2 answers


They spoke Old Norse which was an ancient Germanic language from the North Germanic branch. It was closely related to Old English and was the language whence the modern Scandinavian languages (Swedish, Danish, Norwegian, Icelandic and Faroese) sprang. Like most ancient Indo-European languages it was heavily inflected retaining much of the ancient fusional morphology. Nouns had three genders (masculine, feminine, neuter), two numbers (singular, plural) and declined into four cases (nominative, accusative, dative, genitive). Verbs conjugated for person (first, second, third), number (singular, dual, and plural), tense (present and preterite) and mood (indicative and subjunctive). Most of this inflection has been lost in the Modern Scandinavian languages which have moved towards more analytical structures. Below see and extract in Old Norse from the 13th century Egils Saga: Þorgeirr blundr, systursonr Egils, var þar á þinginu ok hafði gengit hart at liðveizlu við Þorstein. Hann bað Egil ok þá Þorstein koma sér til staðfestu út þangat á Mýrar; hann bjó áðr fyrir sunnan Hvítá, fyrir neðan Blundsvatn. Egill tók vel á því ok fýsti Þorstein, at þeir léti hann þangat fara. Egill setti Þorgeir blund niðr at Ánabrekku, en Steinarr fœrði bústað sinn út yfir Langá ok settisk niðr at Leirulæk. En Egill reið heim suðr á Nes eptir þingit með flokk sinn, ok skildusk þeir feðgar með kærleik.

1 answer


Capacity
(MW)
Current Owner Date Commissioned RemarksLarge Hydro Luzon Ambuklao Benguet 75 SN-Aboitiz Power 1956 decomissioned Angat Bulacan 246 NPC 1967 - 1993 Dam Type Bakun Ilocos Sur 70 Luzon Hydro Corp 2001 Run - off / NPC-IPP Binga Benguet 100 SN-Aboitiz Power 1960 Dam Type Casecnan Nueva Ecija 140 CalEnergy 2001 Run - off / NPC-IPP Kalayaan Laguna 684.6 Jpower & Sumitomo 1982 / 2002-2004 Pump Storage/NPC-IPP Magat Isabela 360 SN-Aboitiz Power 1983 Dam type Pantabangan Nueva Ecija 100 First Gen Hydro Power Corp 1977 Dam Type San Roque Pangasinan 340 Marubeni/Sithe 2003 Dam type / NPC-IPP Mindanao Agus 1 Lanao del Sur 80 NPC 1992-94 Agus 2 Lanao del Sur 180 NPC 1979 Agus 4 Lanao del Norte 158.1 NPC 1985 Agus 5 Iligan City 55 NPC 1985 Agus 6 Iligan City 200 NPC 1953-77 Agus 7 Iligan City 54 NPC 1982-83 Pulangi IV Bukidnon 255 NPC 1985-86 Dam Type Small Hydro/Minihydro Luzon Caliraya Laguna 22.6 Jpower & Sumitomo 1942-50/ 2002 NPC - IPP Botocan Laguna 20.8 Jpower & Sumitomo 1946-48/ 2003 NPC - IPP Masiway Nueva Eciya 12 First Gen Hydro Power Corp 1980 Dam Type Baligatan Isabela 6 NIA 1987 Feeding from Magat Barit Camarines Sur 1.8 People's Energy Services 1957 Palakpakin Laguna 0.56 Philpodeco 1933-38 Balugbog Laguna 0.55 Philpodeco 1933-38 Cawayan Sorsogon 0.4 Sorsogon Electric Cooperative II 2002 Kalibato Laguna 0.075 Philpodeco 1933-38 Magat A Isabela 1.44 ISELCO 1984 Run-off river Magat B Isabela 1.08 ISELCO 1985 Run-off river Visayas Loboc Bohol 1.2 Sta. Clara International Corporation 1957-67 Amlan Negros Oriental 0.8 NPC 1962 Mindanao Bubunawan Bukidnon 7 Bubunawan Power Company 2001 offtaker: CEPALCO Talomo Davao City 3.5 Hydro Electric Development Corp 1998 Agusan Bukidnon 1.6 First Gen Bukidnon Power Corp 1957 Run-off

1 answer


Good effects of Martial Law? Yes. The good effects are these:

Rehabilitation of the Environment-Marcos is environmental-friendly. And because he is a pres. and Imelda Marcos act like pres., they encouraged people to plant trees and don't throw garbage.

Housing Projects-In Pasay, there is a condominium that is color pink. Everybody can live there. You can get a 100 sqm room, food, water, electricity and even cleaning! All for just P5.00! Marcos said that the Phils. is poor so he made that condo.

Public Markets-Marcos felt that we can't go to Supermarkets, Hypermarkets and other types. So he conducted the public market for everyone to go.

Hospitals-Marcos made hospitals for lungs, heart and kidneys. The payment is almost free! It already includes the medicine!

Livelihood Programs-The CARP of Marcos means that the land will be given to them and after one year they will pay P 1, 000 monthly.

Irrigation Systems-The most important project of Marcos. Maria Cristina will give water to the whole Mindanao and Angat dam will give water to the whole NCR and Bulacan. There are many other dams in places. And if you used 10 gallons of water, you will only pay P1.00!

Roads and Bridges construction-Since Marcos find it hard to transport goods, he built bridges and highways. He built the Mandaue-Opon bridge which connects Mandaue and Mactan and San Juanico bridge which connects Leyte and Samar. He also constructed the Marcos highway, NLEX and SLEX and he also rehabilitated the Kennon Road.

3r's were given emphasis-Marcos said that poor people don't have enough budget to go to school. He said that even the 3r's (reading,'riting and 'rithmetic) were learned, that is already enough.

Cultural Activities-Marcos want to raise our economy by building Parks, Museums and others near Airports.

2 answers


Ganap na lumaya ang Pilipinas mula sa mga Español at idineklara ito noong Hunyo 12, 1898 sa balkonahe ng tahanan ni Hen. Emilio Aguinaldo. Sumunod naman ditto ang pagkakabuo ng Kongreso ng Malolos noong Setyembre 15, 1898 at ang pagpapasinaya ng Republika ng Pilipinas noong Enero 23, 1899 sa Simbahan ng Barosoain sa Malolos, Bulacan.

Naganap ang Mock Battle sa Manila Bay sa pagitan ng mga Amerikano at Español na naghantong sa Kasunduan sa Paris noong Disyembre 10, 1898, Nilalaman sa kasunduan na ito na ibinibenta ng Espanya ang Pilipinas at iba pang kolonya nito sa halagang 20 milyong dolyar.

Sapilitang inagaw ng mga Amerikano ang kalayaan ng mga Pilipino. Napasuko ng mga Amerikano ang mga lider ng Pamahalaan ni Aguinaldo. Sapilitang kinontrol ng mga Amerikano ang bansa lalo na ang ekonomiya at pag-iisip ng mga Tao. Pinalabas nilang ang mga amerikano ay nandito Hindi para manakol ngunit maging isang tagapagligtas.

Kahit sumuko na ang mga mataas na lider ng pamahalaan ni Aguinaldo, ang iba sa kanyang mga dating heneral ay pinagpatuloy ang laban. Hindi nagiging matagumpay ito dahil sa sobrang lakas ng impluwensya ng mga amerikano at kawalan ng pagkakaisa.

Habang tumatagal ang mga Amerikano sa bansa, ang mga Elitista o mga maykaya at nakaka-angat sa buhay ay nakikipagtulungan at sumumpa ng katapatan sa amerika kapalit ang indepensya. Binigyan ng mga amerikano ang mga elitista ng pwesto sa goberyno. Binigyan ang Tao ng karapatan sa goberyno, pagboto, burukasya at pampublikong sistema ng eduaksyon.

Habang ang mga elitista ay dumidikit sa mga amerikano, mayroong ding mga grupo na patuloy pa rin sa paglaban. Milenaryo man o rebolusyunaryo.

Biglang nagbago ng pamamalakad ng mga Amerikano sa Pilipinas. Pinabayaan nila ang mga Pilipino sa pamamalakad ng goberyno. Itinatag ang Commonwealth. Nagkaroon ng pwesto ang mga Pilipino sa mga pampublikong pwesto sa gobyerno. Hudikatura, Hudisyal at Lehislatura. Binuksan nila ang Amerika mismo sa mga kalakal Pilipino. Pinairal ang serbisyo sibil. Pinalabas ng mga Amerikano na sila ay nasa Pilipinas upang tumulong at para Hindi manakop.

Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Dumating ang pananakop ng mga Hapon. Nagkaroon nanaman ng digmaan. Hindi kinaya sa simula ng pwersang Amerika-Pilipinas ang pwersang Hapones. Iniwan ng mga Amerikano ang Pilipino sa pamumuno ni Hen. Douglas McArthur na may pangakong siya ay magbabalik at lalaya ang Pilipinas.

Nang bumalik sina McArthur, ginupo ng Amerika-Pilipinas ang mga Hapones.

1 answer



Noon ay kataimtimang minamalas ni Impong Sela ang kanyang lalabing-animing taong apong lalaki sa pagkakahigang walang katinag-tinag.Ang matanda'y nakaramdam ng isang biglang bugso ng lungkot sa kanyang dibdib.Ang lagnat ng bata ay nawala na,dalawang araw na ang nakararaan,salamat sa kanyang santong kalagyo,ngunit ngayo'y ito'y kanyang kinababalisa.Nalalaman niyang ang lagnat na lubhang mapanganib.







Siya ang naging dahilan na malimit na pagkakagalit ni Conrado at ni Impong Sela Si Impong Sela ay nagsisimulang mag-isip nang malalim.Kailangang si Pepe'y maligtas sa kuko ng kamatayan.Natatandaan pa niyang ang panata ring iyon ang nagligtas sa kanyang anak na ama ni Pepe nang ito'y pitong taon pa lamang.Maya-maya,ang maysakit ay kumilos.Dahan-dahang idiinilat niya ang kanyang mga mata wari'y nananaginip at saka tumingin-tingin sa kanyang paligid.Hindi naglaon,namataan niya ang kanyang impo sa kanyang tabi."Lola" ang mahinang tawag."Oy,ano iyon,iho?" ang tugon ni Impong Sela."Nagugutom na ako".Ang matanda ay nag-atubili.Gatas,sabaw ng karne,katas ng dalandan,tsaa,at wala na.Pagkaraan ng ilang sandali,si Impong Sela'y nagbalik na taglay na sa kamay ang isang pinggang kanin na sinabawan ng sinigang na karne,at isang kutsara.Pagkakita sa pagkain ,si Pepe'y nagpilit makaupo ngunit pabagsak na napahigang muli sa unan.Sa tulong ng kanyang lola,si Pepe'y nakasandal din sa sa unan.At siya'y sinimulan nang pakainin ni Impong Sela .Si Conrado'y patakbong pumasok sa silid at tinangkang agawin mula kay Impong Sela ang pinggan ngunit huli na!Ang pinggan ay halos wala nang laman.Ang dalawang maliit na kapatid ni Pepe'y tumatakbong pumasok sa loob ng silid.At dinulot ni Impong Sela sa mga bata ang natirang pagkain ni Pepe.Si +
Totoy at si Nene ay nag-atubili at tinapunan ng tingin ang kanilang amang pagkatapos ng mahabang "Sermon" ng kanilang lola ay walang nagawa kundi ang magsawalang-kibo na lamang.Kinabukasan,si Pepe'y nahibang sa lagnat.Nagbalik ito sa isang matinding bugso na siyang hindi ikapalagay ng maysakit.Tila siya iniihaw,pabiling-biling sa hihigan,at nakalulunos kung humahalinghing.Sa mga mata ni Sinang na kanyang ina ay nalalarawan ang isang paghihirap ng kaloobang isang ina lamang ang maaring makadama sa gayong mga sandali,samantalang minamalas niya ang kahambal-hambal na ayos ng kanyang anak.Hindi nagkamali ang doctor.Sa loob ng ng sumunod na oras ay pabali-balikwas si Pepe sa kanyang hihigan at naghihiyaw ng kung anu-anong ikinakakagat ng labi ng mga nakamamalas.
Sa mukha ni Conrado ay biglang sumulak ang dugo!Ibig niyang humiyaw,ibig niyang magtaklob na ang langit at lupa!


Umagang-umaga kinabukasan,nagtaka na lamang sila't natagpuan nila sa isang sulok si Impong Sela nananangis,umiiyak na nag-iisa.Siya'y hindi man lamang tinuluan ng luha nang si Pepe'y naghihirap at saka ngayon pang si Pepe'y matiwasay na,salamat sa suwerong tinusok sa kanya ng manggagamot.Katakataka o hindi katakataka,ang luha ni Impong Sela ay nagpatuloy ng pagdaloy hanggang ang mga luntiang damo,sa ibabaw ng puntod ng pinakamamahal niyang apo,ay halos isang dangkal na ang angat sa lupa.


Na copy q lng s isang site


1 answer


Noon ay kataimtimang minamalas ni Impong Sela ang kanyang lalabing-animing taong apong lalaki sa pagkakahigang walang katinag-tinag.Ang matanda'y nakaramdam ng isang biglang bugso ng lungkot sa kanyang dibdib.Ang lagnat ng bata ay nawala na,dalawang araw na ang nakararaan,salamat sa kanyang santong kalagyo,ngunit ngayo'y ito'y kanyang kinababalisa.Nalalaman niyang ang lagnat na lubhang mapanganib.

Siya ang naging dahilan na malimit na pagkakagalit ni Conrado at ni Impong Sela Si Impong Sela ay nagsisimulang mag-isip nang malalim.Kailangang si Pepe'y maligtas sa kuko ng kamatayan.Natatandaan pa niyang ang panata ring iyon ang nagligtas sa kanyang anak na ama ni Pepe nang ito'y pitong taon pa lamang.Maya-Maya,ang maysakit ay kumilos.Dahan-dahang idiinilat niya ang kanyang mga mata wari'y nananaginip at saka tumingin-tingin sa kanyang paligid.Hindi naglaon,namataan niya ang kanyang impo sa kanyang tabi."Lola" ang mahinang tawag."Oy,ano iyon,iho?" ang tugon ni Impong Sela."Nagugutom na ako".Ang matanda ay nag-atubili.Gatas,sabaw ng karne,katas ng dalandan,tsaa,at wala na.Pagkaraan ng ilang sandali,si Impong Sela'y nagbalik na taglay na sa kamay ang isang pinggang kanin na sinabawan ng sinigang na karne,at isang kutsara.Pagkakita sa pagkain ,si Pepe'y nagpilit makaupo ngunit pabagsak na napahigang muli sa unan.Sa tulong ng kanyang lola,si Pepe'y nakasandal din sa sa unan.At siya'y sinimulan nang pakainin ni Impong Sela .Si Conrado'y patakbong pumasok sa silid at tinangkang agawin mula kay Impong Sela ang pinggan ngunit huli na!Ang pinggan ay halos wala nang laman.Ang dalawang maliit na kapatid ni Pepe'y tumatakbong pumasok sa loob ng silid.At dinulot ni Impong Sela sa mga bata ang natirang pagkain ni Pepe.Si +

Totoy at si Nene ay nag-atubili at tinapunan ng tingin ang kanilang amang pagkatapos ng mahabang "Sermon" ng kanilang lola ay walang nagawa kundi ang magsawalang-kibo na lamang.Kinabukasan,si Pepe'y nahibang sa lagnat.Nagbalik ito sa isang matinding bugso na siyang Hindi ikapalagay ng maysakit.Tila siya iniihaw,pabiling-biling sa hihigan,at nakalulunos kung humahalinghing.Sa mga mata ni Sinang na kanyang ina ay nalalarawan ang isang paghihirap ng kaloobang isang ina lamang ang maaring makadama sa gayong mga sandali,samantalang minamalas niya ang kahambal-hambal na ayos ng kanyang anak.Hindi nagkamali ang doctor.Sa loob ng ng sumunod na oras ay pabali-balikwas si Pepe sa kanyang hihigan at naghihiyaw ng kung anu-anong ikinakakagat ng labi ng mga nakamamalas.

Sa mukha ni Conrado ay biglang sumulak ang dugo!Ibig niyang humiyaw,ibig niyang magtaklob na ang langit at lupa!

Umagang-umaga kinabukasan,nagtaka na lamang sila't natagpuan nila sa isang sulok si Impong Sela nananangis,umiiyak na nag-iisa.Siya'y Hindi man lamang tinuluan ng luha nang si Pepe'y naghihirap at saka ngayon pang si Pepe'y matiwasay na,salamat sa suwerong tinusok sa kanya ng manggagamot.Katakataka o Hindi katakataka,ang luha ni Impong Sela ay nagpatuloy ng pagdaloy hanggang ang mga luntiang damo,sa ibabaw ng puntod ng pinakamamahal niyang apo,ay halos isang dangkal na ang angat sa lupa.

-rdanielle13

1 answer


Summer is the most fashionable season ,in the summer many human become more fashionable,especially women and girl .

so ,if you have a replica watches or omega watches , I believe you are the fanshion human ,because all my friend have one .

2 answers


Bansa

Bilang ng taon

Bansa

Bilang ng taon

Babae Lalaki

Babae Lalaki

Malaysia

76

71

Laos

57

54

South Korea

81

74

India

64

63

Sri Lanka

77

72

Kazakhstan

71

60

China

73

70

Philippines

73

69

Cambodia

60

53

Azerbaijan

75

70

Indonesia

69

66

Pakistan

66

64

Armenia

75

68

Bangladesh

64

63

Singapore

81

77

Turkmenistan

67

59

Myanmar

64

58

Nepal

63

62

Uzbekistan

70

64

Bhutan

65

62

Mongolia

68

62

Afghanistan

42

42

LIFE EXPECTANCY AT BIRTH NG ILANG MGA BANSA SA ASYA PARA SA TAONG 2004

Sa kabila ng pag-baba sa bilang ng ipinapanganak na buhay (live birth)na sanggol sa bawat 1,000 kababaihan na nasa reproduktibong edad na 15 hanggang 44 taong gulang o fertility rate,tinatayang tatlo hanggang apat na bilyong katao ang madaragdag mula ngayon hanggang sa taong 2025.Dahil ditto,maaaring tumuntong ang populasyon ng daigdig hanggang sampung bilyong katao sa panahong iyon.

USAPIN SA HANAPBUHAY AT KAUNLARAN

Pagsasaka ang pangunahing ikinabubuhay ng mga mamamayanan sa Timog,Silangan, at Timog Silangang asya dahil kung mapapansin, sa heograpiya ng asya,kalakhang lupa ng asya ay lupaing agrikultural. Marami ring mangingisdang asyano dahil napapalibutan ito ng iba't ibang anyong tubig. Mayaman naman ang Kanlurang Asya sa langis at iba pang mga mineral.

Sinusukat ng gross domestic product o GDP ang kaunlaran ng isang bansa.Ang GDP ay ang kabuuang halaga ng produkto at serbisyong nilikha ng isang bansa sa loob ng isang taon.Kung ang GDP ay hahatiin ayon sa dami ng naninirahang mamamayanan nito, ito ay tinatawag na per capita GDP. Matutunghayan din nito ang karaniwang kita(average income) ng isang indibidwal sa bawat taon sa kanyang bansa.

Ang unemployment rate ay bahagdan ng populasyong walang hanapbuhay.

IMPLIKASYON NG EDUKASYON

Ang edukasyon ay isang napakahalagang salik sa pag-unlad ng isang indibidwal at ng bansang kanyang kinabibilangan.

Ang bahagdan ng populasyong na sampung taong gulang at pataas na marunong bumasa at sumulat (literacy rate) ay may malaking implikasyon sa kaunlaran ng bansa. Sa Asya,matutunghayan ang mga pinakamaunlad na mga bansa ay iyong mga nagtataglay ng mataas na literacy rate. Ito ay tinatawag din bilang antas ng kamuwangan.

Sa kabilang banda, masasabing kapag mababa ang literacy rate ng isang bansa ay mabagal din ang pagsulong ng kaunlaran ng estado.

MIGRASYON AT URBANISASYON

Maari na nga nating sabihin ang migrasyon ay naging salik na rin sa pagpapaunlad ng isang lipunan at estado.Halimbawa,sa kasaysayan ng Timog-Silangang Asya, mahalaga ang isisnasagawang pandarayuhan ng mga Indian at Tsino na nagresulta sa pagdami ng kanilang bilang sa nabanggit na lugar at sa pag-unlad ng ekonomiya ng rehiyon.

Mahalaga ang usaping migrasyon sa aspeto ng hanapbuhay. Isang halimbawa ay ang pagnanais ng mga Pilipinong nagtungo sa ibang bansa upang doon magtrabaho dahil sa kakulangan ng magandang trabaho at Hindi sapat na kita rito sa Pilipinas. Irtio ay may implikasyon sa ekonomiya ng Pilipinas sapagkat napakahalaga ng mga dolyar na kanilang ipinapasok sa bansa sa pamamagitan ng tinatawag na remittances. Ang kanilang pagbabalik sa sariling lupain ay nangangahulugan ding pag-angat ng mga kaisipang nagmula sa ibang bansa na maaaring gamitin para sa sariling kapakinabangan.

Dahil sa paglipat ng tao sa rural patungong urban, lumalaki ang bilang ng mga tao sa kalunsuran samantalang Hindi naman lumalaki ang lawak ng lugar kaya sumisikip ang mga lungsod dahil sa pagdagsa ng tao sa sentro.Naniniwala ang mga taong ito na makakapaghanapbuhay sila rito dahil sa maraming negosyo sa lungsod.

Kaakibat ng pandarayuhan sa mga lungsod ay may mga suliranin tulad ng:

· Kakulangan sa pabahay,

· Pagkasira ng kapaligiran,

· Pagkalat ng mga sakit, at

· Kasalatan sa serbisyong panlipunan.

1 answer


ano ba ang talambuhay ni Benjamin p. pascual

4 answers


Country or territory[1]Currency[2]Sign[3]ISO code[2]Fractional unitNumber to basicAbkhaziaNoneNoneNoneApsar[A]NoneRussian rubleр.RUBKopek100AfghanistanAfghan afghani؋AFNPul100Akrotiri and DhekeliaEuro€EURCent100AlbaniaAlbanian lekLALLQindarkë100AlderneyAlderney pound[A]£NonePenny100British pound[C]£GBPPenny100Guernsey pound£NonePenny100AlgeriaAlgerian dinarد.جDZDSanteem100AndorraEuro€EURCent100AngolaAngolan kwanzaKzAOACêntimo100AnguillaEast Caribbean dollar$XCDCent100Antigua and BarbudaEast Caribbean dollar$XCDCent100ArgentinaArgentine peso$ARSCentavo100ArmeniaArmenian dramդր.AMDLuma100ArubaAruban florinƒAWGCent100Ascension IslandAscension pound[A]£NonePenny100Saint Helena pound£SHPPenny100AustraliaAustralian dollar$AUDCent100AustriaEuro€EURCent100AzerbaijanAzerbaijani manatAZNQəpik100Bahamas, TheBahamian dollar$BSDCent100BahrainBahraini dinar.د.بBHDFils1,000BangladeshBangladeshi taka৳BDTPaisa100BarbadosBarbadian dollar$BBDCent100BelarusBelarusian rubleBrBYRKapyeyka100BelgiumEuro€EURCent100BelizeBelize dollar$BZDCent100BeninWest African CFA francFrXOFCentime100BermudaBermudian dollar$BMDCent100BhutanBhutanese ngultrumNu.BTNChetrum100Indian rupeeINRPaisa100BoliviaBolivian bolivianoBs.BOBCentavo100Bosnia and HerzegovinaBosnia and Herzegovina convertible markKM or КМBAMFening100BotswanaBotswana pulaPBWPThebe100BrazilBrazilian realR$BRLCentavo100British Indian Ocean TerritoryUnited States dollar$USDCent[D]100British Virgin IslandsBritish Virgin Islands dollar[A]$NoneCent100United States dollar$USDCent[D]100BruneiBrunei dollar$BNDSen100Singapore dollar$SGDCent100BulgariaBulgarian levлвBGNStotinka100Burkina FasoWest African CFA francFrXOFCentime100BurundiBurundian francFrBIFCentime100CambodiaCambodian riel៛KHRSen100CameroonCentral African CFA francFrXAFCentime100CanadaCanadian dollar$CADCent100Cape VerdeCape Verdean escudo$ or EscCVECentavo100Cayman IslandsCayman Islands dollar$KYDCent100Central African RepublicCentral African CFA francFrXAFCentime100ChadCentral African CFA francFrXAFCentime100ChileChilean peso$CLPCentavo100China, People's Republic ofChinese yuan¥ or 元CNYFen[E]100Cocos (Keeling) IslandsAustralian dollar$AUDCent100Cocos (Keeling) Islands dollar[A]$NoneCent100ColombiaColombian peso$COPCentavo100ComorosComorian francFrKMFCentime100Congo, Democratic Republic of theCongolese francFrCDFCentime100Congo, Republic of theCentral African CFA francFrXAFCentime100Cook IslandsNew Zealand dollar$NZDCent100Cook Islands dollar$NoneCent100Costa RicaCosta Rican colón₡CRCCéntimo100Côte d'IvoireWest African CFA francFrXOFCentime100CroatiaCroatian kunaknHRKLipa100CubaCuban convertible peso$CUCCentavo100Cuban peso$CUPCentavo100CyprusEuro€EURCent100Czech RepublicCzech korunaKčCZKHaléř100DenmarkDanish kronekrDKKØre100DjiboutiDjiboutian francFrDJFCentime100DominicaEast Caribbean dollar$XCDCent100Dominican RepublicDominican peso$DOPCentavo100East TimorUnited States dollar$USDCent[D]100NoneNoneNoneCentavoNoneEcuadorUnited States dollar$USDCent[D]100NoneNoneNoneCentavoNoneEgyptEgyptian pound£ or ج.مEGPPiastre[F]100El SalvadorSalvadoran colón₡SVCCentavo100United States dollar$USDCent[D]100Equatorial GuineaCentral African CFA francFrXAFCentime100EritreaEritrean nakfaNfkERNCent100EstoniaEstonian kroonKREEKSent100EthiopiaEthiopian birrBrETBSantim100Falkland IslandsFalkland Islands pound£FKPPenny100Faroe IslandsDanish kronekrDKKØre100Faroese krónakrNoneOyra100FijiFijian dollar$FJDCent100FinlandEuro€EURCent100FranceEuro€EURCent100French PolynesiaCFP francFrXPFCentime100GabonCentral African CFA francFrXAFCentime100Gambia, TheGambian dalasiDGMDButut100GeorgiaGeorgian lariლGELTetri100GermanyEuro€EURCent100GhanaGhanaian cedi₵GHSPesewa100GibraltarGibraltar pound£GIPPenny100GreeceEuro€EURCent100GrenadaEast Caribbean dollar$XCDCent100GuatemalaGuatemalan quetzalQGTQCentavo100GuernseyBritish pound[C]£GBPPenny100Guernsey pound£NonePenny100GuineaGuinean francFrGNFCentime100Guinea-BissauWest African CFA francFrXOFCentime100GuyanaGuyanese dollar$GYDCent100HaitiHaitian gourdeGHTGCentime100HondurasHonduran lempiraLHNLCentavo100Hong KongHong Kong dollar$HKDCent100HungaryHungarian forintFtHUFFillér100IcelandIcelandic krónakrISKEyrir100IndiaIndian rupeeINRPaisa100IndonesiaIndonesian rupiahRpIDRSen100IranIranian rial﷼IRRDinar100IraqIraqi dinarع.دIQDFils1,000IrelandEuro€EURCent100Isle of ManBritish pound[C]£GBPPenny100Manx pound£NonePenny100IsraelIsraeli new sheqel₪ILSAgora100ItalyEuro€EURCent100JamaicaJamaican dollar$JMDCent100JapanJapanese yen¥JPYSen[G]100JerseyBritish pound[C]£GBPPenny100Jersey pound£NonePenny100JordanJordanian dinarد.اJODPiastre[H]100KazakhstanKazakhstani tenge〒KZTTiyn100KenyaKenyan shillingShKESCent100KiribatiAustralian dollar$AUDCent100Kiribati dollar[A]$NoneCent100Korea, NorthNorth Korean won₩KPWChŏn100Korea, SouthSouth Korean won₩KRWJeon100KosovoEuro€EURCent100KuwaitKuwaiti dinarد.كKWDFils1,000KyrgyzstanKyrgyzstani somлвKGSTyiyn100LaosLao kip₭LAKAtt100LatviaLatvian latsLsLVLSantīms100LebanonLebanese poundل.لLBPPiastre100LesothoLesotho lotiLLSLSente100South African randRZARCent100LiberiaLiberian dollar$LRDCent100LibyaLibyan dinarل.دLYDDirham1,000LiechtensteinSwiss francFrCHFRappen100LithuaniaLithuanian litasLtLTLCentas100LuxembourgEuro€EURCent100MacauMacanese patacaPMOPAvo100Macedonia, Republic ofMacedonian denarденMKDDeni100MadagascarMalagasy ariaryArMGAIraimbilanja5MalawiMalawian kwachaMKMWKTambala100MalaysiaMalaysian ringgitRMMYRSen100MaldivesMaldivian rufiyaaރ.MVRLaari100MaliWest African CFA francFrXOFCentime100MaltaEuro€EURCent100Marshall IslandsUnited States dollar$USDCent[D]100MauritaniaMauritanian ouguiyaUMMROKhoums5MauritiusMauritian rupee₨MURCent100MexicoMexican peso$MXNCentavo100Federated States of MicronesiaMicronesian dollar[A]$NoneCent100United States dollar$USDCent[D]100MoldovaMoldovan leuLMDLBan100MonacoEuro€EURCent100MongoliaMongolian tögrög₮MNTMöngö100MontenegroEuro€EURCent100MontserratEast Caribbean dollar$XCDCent100MoroccoMoroccan dirhamد.م.MADCentime100MozambiqueMozambican meticalMTnMZNCentavo100MyanmarMyanma kyatKMMKPya100Nagorno-KarabakhArmenian dramդր.AMDLuma100Karabakh dram[A]դր.NoneLuma100NamibiaNamibian dollar$NADCent100South African randRZARCent100NauruAustralian dollar$AUDCent100Nauruan dollar[A]$NoneCent100NepalNepalese rupee₨NPRPaisa100NetherlandsEuro€EURCent100Netherlands AntillesNetherlands Antillean guilderƒANGCent100New CaledoniaCFP francFrXPFCentime100New ZealandNew Zealand dollar$NZDCent100NicaraguaNicaraguan córdobaC$NIOCentavo100NigerWest African CFA francFrXOFCentime100NigeriaNigerian naira₦NGNKobo100NiueNew Zealand dollar$NZDCent100Niuean dollar[A]$NoneCent100Northern CyprusTurkish lira₤TRYKuruş100Northern Mariana IslandsNorthern Mariana Islands dollar[A]$NoneCent100United States dollar$USDCent[D]100NorwayNorwegian kronekrNOKØre100OmanOmani rialر.ع.OMRBaisa1,000PakistanPakistani rupee₨PKRPaisa100PalauPalauan dollar[A]$NoneCent100United States dollar$USDCent[D]100PalestineIsraeli new sheqel₪ILSAgora100Jordanian dinarد.اJODPiastre[H]100PanamaPanamanian balboaB/.PABCentésimo100United States dollar$USDCent[D]100Papua New GuineaPapua New Guinean kinaKPGKToea100ParaguayParaguayan guaraní₲PYGCéntimo100PeruPeruvian nuevo solS/.PENCéntimo100PhilippinesPhilippine peso₱PHPCentavo100Pitcairn IslandsNew Zealand dollar$NZDCent100PolandPolish złotyzłPLNGrosz100PortugalEuro€EURCent100QatarQatari riyalر.قQARDirham100RomaniaRomanian leuLRONBan100RussiaRussian rubleруб.RUBKopek100RwandaRwandan francFrRWFCentime100Saint HelenaSaint Helena pound£SHPPenny100Saint Kitts and NevisEast Caribbean dollar$XCDCent100Saint LuciaEast Caribbean dollar$XCDCent100Saint Vincent and the GrenadinesEast Caribbean dollar$XCDCent100SamoaSamoan talaTWSTSene100San MarinoEuro€EURCent100São Tomé and PríncipeSão Tomé and Príncipe dobraDbSTDCêntimo100Saudi ArabiaSaudi riyalر.سSARHallallah100SenegalWest African CFA francFrXOFCentime100SerbiaSerbian dinarдин. or din.RSDPara100SeychellesSeychellois rupee₨SCRCent100Sierra LeoneSierra Leonean leoneLeSLLCent100SingaporeBrunei dollar$BNDSen100Singapore dollar$SGDCent100SlovakiaEuro€EURCent100SloveniaEuro€EURCent100Solomon IslandsSolomon Islands dollar$SBDCent100SomaliaSomali shillingShSOSCent100SomalilandSomaliland shillingShNoneCent100South AfricaSouth African randRZARCent100South Georgia and the South Sandwich IslandsBritish pound£GBPPenny100South Georgia and the South Sandwich Islands pound[A]£NonePenny100South OssetiaRussian rubleр.RUBKopek100SpainEuro€EURCent100Sri LankaSri Lankan rupeeRsLKRCent100SudanSudanese pound£SDGPiastre100SurinameSurinamese dollar$SRDCent100SwazilandSwazi lilangeniLSZLCent100SwedenSwedish kronakrSEKÖre100SwitzerlandSwiss francFrCHFRappen[I]100SyriaSyrian pound£ or ل.سSYPPiastre100Taiwan (Republic of China)New Taiwan dollar$TWDCent100TajikistanTajikistani somoniЅМTJSDiram100TanzaniaTanzanian shillingShTZSCent100ThailandThai baht฿THBSatang100TogoWest African CFA francFrXOFCentime100TongaTongan paʻangaT$TOPSeniti[J]100TransnistriaTransnistrian rubleр.NoneKopek100Trinidad and TobagoTrinidad and Tobago dollar$TTDCent100Tristan da CunhaSaint Helena pound£SHPPenny100Tristan da Cunha pound[A]£NonePenny100TunisiaTunisian dinarد.تTNDMillime1,000TurkeyTurkish liraTLTRYKuruş100TurkmenistanTurkmenistani manatmTMMTennesi100Turks and Caicos IslandsUnited States dollar$USDCent[D]100TuvaluAustralian dollar$AUDCent100Tuvaluan dollar$NoneCent100UgandaUgandan shillingShUGXCent100UkraineUkrainian hryvnia₴UAHKopiyka100United Arab EmiratesUnited Arab Emirates dirhamد.إAEDFils100United KingdomBritish pound[C]£GBPPenny100United StatesUnited States dollar$USDCent[D]100UruguayUruguayan peso$UYUCentésimo100UzbekistanUzbekistani somлвUZSTiyin100VanuatuVanuatu vatuVtVUVNoneNoneVatican CityEuro€EURCent100VenezuelaVenezuelan bolívarBs FVEFCéntimo100VietnamVietnamese đồng₫VNDHào[K]10Wallis and FutunaCFP francFrXPFCentime100Western SaharaMoroccan dirhamد.م.MADCentime100YemenYemeni rial﷼YERFils100ZambiaZambian kwachaZKZMKNgwee100ZimbabweBotswana pulaPBWPThebe100British pound[C]£GBPPenny100Euro€EURCent100South African randRZARCent100United States dollar$USDCent[D]100Zimbabwean dollar[L]$ZWLCent100

1 answer


Kung tatalakayin natin ang kasalukuyang kalagayan ng ating bansa, masasabi nating humina ang ekonomiya ng Pilipinas dahil sa epekto ng "Global Financial Crisis". Maraming exporters ang nawalan ng orders, kaya huminto ng production at nagbawas ng mga tao. Sa ngayon, ang mga taong ito ay walang trabaho.

Dahil rin sa paglaki ng populasyon, napag-iiwanan na ang laki ng produksyon. Hindi na natutustusan ng pamahalaan ang mga pangangailangan ng mga tao.

Ang mga Yamang Tubig at Lupa naman ng Pilipinas ay unti-unti nang nauubos dahil sa pagaabuso ng mga tao.

Humina ang ekonomiya ng Pilipinas dahil sa epekto ng global financial crisis. Maraming exporters ang nawalan ng orders, kaya huminto ng production at nagbawas ng mga tao. Sa ngayon, ang mga taong ito ay walang trabaho.

Dahil rin sa paglaki ng populasyon, napag-iiwanan na ang laki ng produksyon.

Hindi na natutustusan ng pamahalaan ang mga pangangailangan ng mga tao.

5 answers


JULY

4--- PHILIPPINE REPUBLIC DAY

1st SAT. INTERNATIONAL COOPERATIVES DAY IN THE PHILIPPINES

4-10 PUBLIC HEALTH WEEK

2nd WK. NATIONAL SCIENCE AND TECHNOLOGY WEEK

11 - 17 BLOOD DONORS WEEK

13 - 29 PHILIPPINE BUSINESS WEEK

15 - 21 UNIVERSAL FRIENDSHIP WEEK

3RD WK. NATIONAL DISABILITY PREVENTION AND REHABILITATION WEEK

27 PANTALEON VILLEGAS (LEON KILAT) DAY

LAST SAT. ARBOR WEEK

WHOLE MONTH - NUTRITION MONTH

WEEKLY THEMES

FIRST WEEK --------- OBEDIENCE

SECOND WEEK ------ HELPFULNESS AND COOPERATION

THIRD WEEK --------- FRIENDSHIP

FOURTH WEEK ------ KINDNESS AND SYMPATHY

FIFTH WEEK ---------- RESPECT AND REVERENCE

AUGUST

1 ----------------- White Cane Safety Day

1 - 7 -------------- National Electrification Week

1st Week---------- Sight Saving Week

2 - 8 ------------ Land Reform Week

Crime Prevention Week

7 - 13 ------------ ASEAN Week Celebration

11 --------------- Philippine Industry Week

12 --------------- Philippine National Youth

13 - 19 ---------- National Language Week

13 - 19 ---------- Citizenship Week

19 - 25 ---------- Anti - Tuberculosis Week

21 --------------- World Peace Through Law Day

25/ LAST SUNDAY - National Heroes Day

WHOLE MONTH: BUWAN NG WIKANG PAMBANSA

NATIONAL LUNG MONTH

WEEKLY THEMES : THEME : COURAGE

FIRST WEEK --------------------------- ASSERTIVENESS

SECOND WEEK-------------------------- POSITIVE ATTITUDE

THIRD WEEK to FOURTH WEEK --------- SPIRITUAL STRENGTH

SEPTEMBER

1 --------------------- Social Security Day

1 - 4 ----------------- Rice and Corn Week

1 - 7 ----------------- National Crime Prevention Week

8 --------------------- SEATO Day / National Literacy Day

15 - 21 --------------- National History Week Celebration

18 - 24 --------------- National Tourism Week

1st Week ------------- National Science Club Month

2nd Week ------------ Medical Technology Week

3rd Week ------------ Linggo ng Kasuotang Pilipino

4th Week ------------ National Medicine Week

Last Week ----------- Family Week

WEEKLY THEMES:

Labor and Industry and Respect

Honesty and Care

Self-reliance and Concern

Self-discipline and Tolerance

Sincerity and Hospitality

Consideratiion

OCTOBER

1st Monday Universal Children's Day in the Philippines

1 - 7 Linggo ng Katandaang Pilipino (Elderly Filipino Week)

1st Week Cottage Industry Week / National Museum Week

5 - 10 Maritime Education Week

2nd Week National Mental Health Week Celebration / Hispanic week

8 - 14 National Health Education Week

3rd Week Credit Union Week / Midwifery Week / Broadcasting Week /

Meat Safety Consciousness Week

18 - 24 United Nations Week

Last Week National Nurses Week/ Consumers Protection Week / Food

Safety Awareness Week

WHOLE MONTH : SCOUTING WEEK

CONSUMER WELFARE MONTH

NATIONAL STATISTICS MONTH

NATIONAL CHILDREN'S MONTH

SCHOOL HEALTH MONTH

WEEKLY THEMES

Responsibility

Accountability

Commitment - Respect for Others

Reliability

NOVEMBER

1 All Saints' Day

2 All Souls' Day

1st Week Postal Consciousness Week

9 - 15 Deaf Awareness Week

10 -16 Drug Abuse Prevention and Control Week

19 National Child Health Day

3rd Week Retarded Children's Week

29 Home Extension Day

Last Week National Music Week/ National Book Week/ Philatelic Week

30 Bonifacio Day

WHOLE MONTH : School Health Month

Filipino Values Month

WEEKLY THEMES

Nationality Appreciation of Cultural Heritage Patriotism

Loyalty Pride in One's Country

DECEMBER

1 WORLD AIDS DAY

1 - 7 GOVERNMENT EMPLOYEES WEEK

1st Sunday BARRIO FARMERS WEEK

1st Monday FATHER'S DAY AND MOTHER'S DAY

4-10 HUMAN RIGHTS WEEK

7 - 11 NATIONAL VOLUNTEER MONTH

2nd Week NATIONAL PHARMACY WEEK /

NATIONAL VETERINARY MEDICINE

NATIONAL HANDICAPPED WEEK/ ATOMIC ENERGY WEEK

15 - 21 LINGGO NG KAUNLARAN NG MGA ARTISTANG PILIPINO

Last school Week MUSIC, ART AND DANCE FESTIVAL

NATIONAL SPORTS AND PHYSICAL FITNESS FESTIVAL WEEK

30 RIZAL DAY

WEEKLY THEMES

Peace Fairness Serenity /

Justice Harmony Prudence

JANUARY

1 New Year's Day

1st Week Thrift Week / Community Development Week

2nd Sunday Unknown Citizens Day

2nd Week Clean - up Week

Physical Fitness and Sports Development Week

18 - 24 National Cancer Consciousness Week

16- 22 Autism Consciousness Week

21 Civil Liberties Day

4th Week Courtesy Week / Photography Week

WHOLE MONTH : FOOD CONSERVATION MONTH

WEEKLY THEMES

Self-reliance

Trust

Independence/ Industry

Resourcefulness

Creativity

FEBRUARY

3 - 9 National Dental Health Week

13- 17 National Awareness Week and Prevention of Child Home

Sexual Abuse And Exploitation

14 - 20 National Mental Retardation Week

22 - 25 EDSA Revolution/ Commemoration of EDSA People Power I,

and EDSA People Power II

WHOLE MONTH: Heart Month Celebration

National Arts Month

WEEKLY THEMES

Love Friendliness

Service / Kindness Selflessness

Brotherhood

MARCH

1st Week Fire Prevention Week / Nutrition Week /

Environmental Week / Aviation Week

2 -8 Girl Child Week Celebration

9 Public Library Day

6 - 12 National Pet Week

2nd Week Philippine Foreign Trade Week

3rd Week National Community Beautification Week / Accountancy Week

Printing Industry Week

WHOLE MONTH : National Women's Month

Fire Prevention Month

Tax Consciousness Month

WEEKLY THEMES

Spirituality

Realization of Oneness with Other People

Humility

Purity

Sensibility to Religious Values

5 answers


"BAKA makikipag-away ka na naman, Impen."

Tinig iyon ng kanyang ina. Nangangaral na naman. Mula sa kinatatalungkuang giray na batalan, saglit siyang napatigil sa paghuhugas ng mumo sa kamay.

"Hindi ho," paungol niyang tugon.

"Hindi ho...," ginagad siya ng ina. "Bayaan mo na nga sila. Kung papansinin mo'y lagi ka ngang mababasag-ulo."

May iba pang sinasabi ang kanyang ina ngunit hindi na niya pinakinggan. Alam na niya ang mga iyon. Paulit-ulit na niyang naririnig. Nakukulili na ang kanyang tainga.

Isinaboy niya ang tubig na nasa harap. Muli siyang tumabo. Isinawak niya ang kamay, pinagkiskis ang mga palad at pagkaraa'y naghilamos.

"Dumaan ka kay Taba mamayang pag-uwi mo," narinig niyang bilin ng ina. "Wala nang gatas si Boy. Eto ang pambili."

Tumindig na siya. Nanghihinamad at naghihikab na iniunat ang mahahabang kamay. Inaantok pa siya. Gusto pa niyang magbalik sa sulok na kanyang higaan. Ngunit kailangang lumakad na siya. Tatanghaliin na naman bago siya makasahod. At naroon na naman marahil si Ogor. Kahit siya ang nauna ay lagi siyang inuunahan ni Ogor sa pagsahod.

Umingit ang sahig ng kanilang barungbarong nang siya'y pumasok.

"Nariyan sa kahon ang kamiseta mo."

Sa sulok ng kanyang kaliwang mata'y nasulyapan niya ang ina. Nakaupo ito, taas ang kaliwang paa, sa dulo ng halos dumapa nang bangko. Nakasandig ang ulo sa tagpiang dingding. Nakalugay ang buhok. Bukas ang kupasing damit na giris, nakahantad ang laylay at tuyot na dibdib. Kalong nito ang kanyang kapatid na bunso. Pinasususo.

"Mamaya,aka umuwi ka namang...basag ang mukha."

Bahagya na niyang maulinigan ang ina. Nakatitig siya sa tatlo pa niyang kapatid. Sunud-sunod na nakatalungko ang mga ito sa isa pang bangkong nas atagiliran ng nanggigimalmal na mesang kainan. nagsisikain pa.

Matagal na napako ang kanyang tingin kay Kano, ang sumunod sa kanya. Maputi si Kano, kaya ganito ang tawag dito sa kanilang pook. Kakutis ni Kano ang iba pa niyang kapatid. Marurusing ngunit mapuputi. May pitong taon na si Kano. Siya nama'y maglalabing-anim na. Payat siya ngunit mahahaba ang kanyang biyas.

Hinalungkat na niya ang kahong karton na itinuro ng ina. Magkakasama ang mga damit nila nina Kano, Boyet at Diding. Sa may ilalim, nakuha niya ang kulay-lumot niyang kamiseta. Hinawakan niya iyon sa magkabilang tirante. Itinaas. Sinipat.

"Yan na'ng isuot mo." Parang nahulaan ng kanyang ina ang kanyang iniisip.

Isinuot niya ang kamiseta. Lapat na lapat sa kanya ang kamisetang iyon noong bagong bili ngunit ngayo'y maluwag na. Nagmumukha siyang Intsik-beho kapag suot iyon ngunit wala naman siyang maraming kamisetang maisusuot. Mahina ang kita ng kanyang ina sa paglalabada; mahina rin ang kanyang kita sa pag-aagwador.

Nagbalik siya sa batalan. Nang siya'y lumabas, pasan na niya ang kargahan. Tuluy-tuloy niyang tinungo ang hagdan.

"Si Ogor, Impen," pahabol na bilin ng kanyang ina. "Huwag mo nang papansinin."

Naulinigan niya ang biling iyon at aywan kung dahil sa inaantok pa siya, muntik na siyang madapa nang matalisod sa nakausling bato sa may paanan ng kanilang hagdan.

Tuwing umagang mananaog siya upang umigib, pinagpapaalalahanan siya ng ina. Huwag daw siyang makikipagbabag. Huwag daw niyang papansinin si Ogor. Talaga raw gayon ito: basagulero. Lagi niyang isinasaisip ang mga biling ito ngunit sadya yatang hindi siya makapagtitimpi kapag naririnig niya ang masasakit na panunuksyo sa kanya sa gripo, lalung-lalo na mula kay Ogor.

Si Ogor, na kamakailan lamang ay bumabag sa kanya, ang malimit magsisimula ng panunukso:

"Ang itim mo, Impen!" itutukso nito.

"Kapatid mo ba si Kano?" isasabad ng isa sa mga nasa gripo.

"Sino ba talaga ang tatay mo?"

"Sino pa," isisingit ni Ogor, "di si Dikyam!"

Sasambulat na ang nakabibinging tawanan. Pinakamatunog ang tawa ni Ogor. Si Ogor ang kinikilalang hari sa gripo.
Noong una, sinasagot niya ang mga panunuksong ito:

"E ano kung maitim?" isasagot niya.

Nanunuri ang mga mata at nakangising iikutan siya ni Ogor. Pagkuwa'y bigla na lamang nitong kakayurin ng hintuturo ang balat sa kanyang batok.

"Negrung-negro ka nga, Negro," tila nandidiring sasabihin ni Ogor. Magsusunuran nang manukso ang iba pang agwador. Pati ang mga batang naroon: Tingnan mo ang buhok. Kulot na kulot! Tingnan mo ang ilong. Sarat na sarat! Naku po, ang nguso...Namamalirong!

Sa katagalan, natanggap na niya ang panunuksong ito. Iyon ang totoo, sinasabi niya sa sarili. Negro nga siya. Ano kung Negro? Ngunit napapikit siya. Ang tatay niya'y isang sundalong Negro na nang maging anak siya'y biglang nawala sa Pilipinas.

Ang panunuksong hindi niya matanggap, at siya ngang pinagmulan ng nakaraan nilang pagbababag ni Ogor, ay ang sinabi nito tungkol sa kanyang ina. (Gayon nga kaya kasama ang kanyang ina?)

"Sarisari ang magiging kapatid ni Negro," sinabi ni Ogor. "Baka makatatlo pa ang kanyang nanay ngayon!"

Noong kabuntisan ng kanyang ina sa kapatid niyang bunso ay iniwan ito ng asawa. Hindi malaman kung saan nagsuot. At noon, higit kailanman, naging hamak sila sa pagtingin ng lahat. Matagal-tagal ding hindi naglabada ang kanyang ina, nahihiyang lumabas sa kanilang barungbarong. Siya ang nagpatuloy sa pag-aagwador. At siya ang napagtuunan ng sarisaring panunukso.

Natandaan niya ang mga panunuksong iyon. At mula noon, nagsimula nang umalimpuyo sa kanyang dibdib ang dati'y binhi lamang ng isang paghihimagsik: nagsusumigaw na paghihimagsik sa pook na iyong ayaw magbigay sa kanila ng pagkakataong makagitaw at mabuhay nang payapa.

Sariwa pa ang nangyaring pakikipagbabag niya kay Ogor, naiisip ni Impen habang tinatalunton niya ang mabatong daan patungo sa gripo. Mula sa bintana ng mga barungbarong, nakikita niyang nagsusulputan ang ulo ng mga bata. Itinuturo siya ng mga iyon. Sa kanya rin napapatingin ang matatanda. Walang sinasabi ang mga ito, ngunit sa mga mata, sa galaw ng mga labi nababasa nya ang isinisigaw ng mga paslit: Negro!

Napapatungo na laamang siya.

Natatanaw na niya ngayon ang gripo. Sa malamig ngunit maliwanag nang sikat ng araw, nakikita na niya ang langkay ng mga agwador. Nagkakatipun-tipon ang mga ito. Nagkakatuwaan. Naghaharutan.

Sa langkay na iyon ay kilalang-kilala niya ang anyo ni Ogor. Paano niya malilimutan si Ogor? Sa mula't mula pa, itinuring na siya nitong kaaway, di kailanman binigyan ng pagkakataong maging kaibigan.

Halos kassingulang niya si Ogor, ngunit higit na matipuno ang katawan nito. Malakas si Ogor. Tuwid ang tindig nito at halos hindi yumuyuko kahit may pasang balde ng tubig; tila sino mang masasalubong sa daan ay kayang-kayang sagasaan.
Nang marating niya ang gripo ay tungo ang ulog tinungo niya ang hulihan ng pila. Marahan niyang inalis sa pagkakakawit ang mga balde. Sa sarili, nausal niyang sana'y huwag siya ang maging paksa ng paghaharutan at pagkakatuwaan ng mga agwador.

Nakakaanim na karga na si Impen. May sisenta sentimos nang kumakalansing sa bulsa ng kutod niyang maong. May isa pang nagpapaigib sa kanya. Diyes sentimos na naman. Kapag tag-araw ay malaki-laki rin ang kinikita ng mga agwador. Mahina ang tulo ng tubig sa kanilang pook. At bihira ang may poso.

Tanghali na akong makauuwi nito, nausal niya habang binibilang sa mata ang mga nakapilang balde. Maluwag ang parisukat na sementong kinatitirikan ng gripo at ang dulo ng pila'y nasa labas pa niyon.

Di-kalayuan sa gripo ay may isang tindahan. Sa kalawanging medya-agwa niyon ay nakasilong ang iba pang agwador. May naghubad na ng damit at isinampay na lamang sa balikat. May nagpapaypay May kumakain ng halu-halo.

Sa pangkat na iyon ay kay Ogor agad natutok ang kanyang tingin. Pnilit niyang supilin ang hangaring makasilong. Naroon sa tindahan si Ogor. Hubad-baro at ngumingisi. Mauupo na lamang siya sa kanyang balde. Mabuti pa roon, kahit nakabilad sa init. Pasasaan ba't di iikli ang pila? naisip niya. Makasasahod din ako.

Kasalukuyan siyang nagtitiis sa init nang may maulinigan siyang siga mula sa tindahan:



"Hoy, Negro, sumilong ka. Baka ka pumuti!"

Si Ogor iyon. Kahit hindi siya lumingon, para na niyang nakita si Ogor. Nakangisi at nanunukso na naman.

"Negro," muli niyang narinig, "sumilong ka sabi, e. Baka ka masunog!"

Malakas ang narinig niyang tawanan. Hindi pa rin siya lumilingon. Tila wala siyang naririnig. Nakatingin siya sa nakasahod na balde ngunit ang naiisip niya'y ang bilin ng ina, na huwag na niyang papansinin si Ogor. Bakit nga ba niya papansinin si Ogor?

Tinigilan naman ni Ogor ang panunukso. Hindi pa rin siya umaalis sa kinauupuang balde. At habang umiisod ang pila, nararamdaman niyang lalong umiinit ang sikat ng araw. Sa paligid ng balde, nakikia niya ang kanyang anino. Tumingala siya ngunit siya'y nasilaw. Nanghahapdi at waring nasusunog ang kanyang balat. Tila ibig nang matuklap ang balat sa kanyang batok, likod at balikat. Namumuo ang pawis sa kanyang anit at sa ibabaw ng kanyang nguso. may butil na rin ng pawis sa kanyang ilong.

Itinaas niya ang tirante ng kamiseta. Hinipan-hipan niya ang manipis na dibdib. Di natagalan, isinawak niya ang kamay sa nalalabing tubig sa balde. Una niyang binasa ang batok---kaylamig at kaysarap ng tubig sa kanyang batok. Malamig. Binasa niya ang ulo. Kinuskos niya ang kanyang buhok at nabasa pati ang kanyang anit. Binasa niya ang balikat, ang mga bisig. May nadama siyang ginhawa ngunit pansamantala lamang iyon. Di nagtagal, muli niyang naramdaman na tila nangangalirang na naman ang kanyang balat. Kay hapdi ng kanyang batok at balikat.

"Negro!" Napauwid siya sa pagkakaupo nang marinig iyon. Nasa likuran lamang niya ang nagsalita. Si Ogor. "Huwag ka nanag magbibilad. Doon ka sa lamig."

Pagkakataon na ni Ogor upang sumahod. At habang itinatapat nito ang balde sa gripo, muli niyang nakita na nginingisihan siya nito.

Napakatagal sa kanya ang pagkapuno ng mga balde ni ogor. Napabuntong-hininga siya nang makitang kinakawitan na ni Ogor ang mga balde. Sa wakas, aalis na si Ogor, naisip niya. Aalis na si Ogor. Huwag na sana siyang bumalik.

May galak na sumusuno sa kanyang dibdib habang pinagmamasdan ang pagkapuno ng sinundang balde. Susunod na siya. Makaka sahod na siya. Makakasahod na rin ako, sabi niya sa sarili. pagkaraan ng kargang iyon ay uuwi na siya. Daraan pa nga pala siya kay Taba. Bibili ng gatas.

Datapwa, pagkaalis ng hinihintay niyang mapunong balde, at isasahod na lamang ang sa kanya, ay isang mabigat at makapangyarihang kamay ang biglang pumatong sa kanyang balikat. Si Ogor ang kanyang natingala. Malapit lamang pala ang pinaghatidan nito ng tubig.

"Gutom na ako, Negro," sabi ni Ogor. "Ako muna."

Pautos iyon. Iginitgit ni Ogor ang bitbit na balde at kumalantog ang kanilang mga balde. Iginitgit din niya ang sa kanya, bahagya nga lamang at takot na paggitgit. "Kadarating mo pa lamang, Ogor, nais niyang itutol. Kangina pa ako nakapila rito, a. Ako muna sabi, e," giit ni Ogor.

Bantulot niyang binawi ang balde, nakatingin pa rin kay Ogor. Itinaob niya ang kaunting nasahod na balde at ang tubig ay gumapang sa semento at umabog sa kanilang mga paa ni Ogor. Uuwi na ako, bulong niya sa sarili. Uuwi na ako. Mamaya na lang ako iigib uli. Nakatingin sa araw, humakbang siya upang kunin ang pingga ngunit sa paghakbang na iyon, bigla siyang pinatid ni Ogor.

"Ano pa ba ang ibinubulong mo?"

Hindi n a niya narinig iyon. Nabuwal siya. Tumama ang kanan niyang pisngi sa labi ng nabiawang balde. Napasigaw siya. Malakas. Napaluhod siya sa madulas na semento. Kagyat na bumaha ang nakaliliyong dilim sa kanyang utak. Habang nakaluhod, dalawang kamay niyang tinutop ang pisngi. Takot, nanginginig ang kanyang mga daliri. Dahan-dahan niyang iniangat iyon. Basa...Mapula...Dugo!

Nanghilakbot siya. Sa loob ng isang saglit, hindi niya maulit na salatin ang biyak na pisngi. Mangiyak-ngiyak siya.
"O-ogor...O-ogor..." Nakatingala siya kay Ogor, mahigpit na kinukuyom ang mga palad. Kumikinig ang kanyang ulo at nangangalit ang kanyang ngipin. "Ogor!" sa wakas ay naisigaw niya.

Hindi minabuti ni Ogor ang kanyang pagsigaw. Sinipa siya nito. Gumulong siya. Buwal ang lahat ng baldeng nalalabi sa pila. Nagkalugkugan. Nakarinig siya ng tawanan. At samantalang nakadapa, unti-unting nabuo sa walang malamang sulingan niyang mga mata ang mga paang alikabukin. Paparami iyon at pumapaligid sa kanya.

Bigla siyang bumaligtad. nakita niya ang naghuhumindig na anyo ni Ogor. Nakaakma ang mga bisig.

"O-ogor..."

Tumawa nang malakas si Ogor. Humihingal at nakangangang napapikit siya. Pumuslit ang luha sa sulok ng kanyang mga mata. Nasa ganito siyang kalagayan nang bigla niyang maramdaman ang isang ubos-lakas na sipa sa kanyang pigi. Napasigaw iya. Umiiyak siyang gumuglong sa basa at madulas na semento. Namimilipit siya. Tangan ang sinipang pigi, ang buong anyo ng nakaangat niyang mukha'y larawan ng matinding sakit.

Matagal din bago napawi ang paninigas ng kanyang pigi. Humihingal siya. Malikot ang kanyang mga mata nang siya'y bumangon at itukod ang mga kamay sa semento.

Si ogor...Sa mula't mula pa'y itinuring na siya nitong kaaway...Bakit siya ginaganoon ni Ogor?

Kumikinig ang kanyang katawan. Sa poot. Sa naglalatang na poot. At nang makita niyang muling aangat ang kanang paa ni Ogor upang sipain siyang muli ay tila nauulol na asong sinunggaban niya iyon at niyakap at kinagat.

Bumagsak ang nawalan ng panimbang na si Ogor. nagyakap sila. Pagulung-gulong. Hindi siya bumibitiw. Nang siya'y mapaibabaw, sinunud-ssunod niya: dagok, dagok, dagok... pahalipaw... papaluka...papatay.

Sa pook na iyon, sa nakaririmarim na pook na iyon, aba ang pagtingin sa kanila. Marumi ng babae ang kanyang ina. Sarisari ang anak. At siya isang maitim, hamak na Negro! Papatayin niya si Ogor. papatayin. Papatayinnn!

Dagok, dagok, dagok...Nag-uumigting ang kanyang mga ugat. Tila asong nagpipilit makapaibabaw si Ogor. Tila bakal na kumakapit ang mga kamay. Sa isang iglap siya naman ang napailalim. Dagok, dagok. Nagpipihit siya. Tatagilid. Naiiri. Muling matitihaya. Hindi niya naiilagan ang dagok ni Ogor. Nasisilaw siya sa araw. Napipikit siya. Mangungudngod siya, mahahalik sa lupa. Ngunit wala siyang nararamdaman sakit. Wala siyang nararamdamang sakit!

Kakatatlo ng asawa si Inay. Si Kano...si Boyet...si Diding...At siya...Negro. Negro. Negro!

Sa mga dagok ni ogor, tila nasasalinan pa siya ng lakas. Bigla, ubos-lakas at nag-uumiri siyang umigtad. napailalim si Ogor. Nahantad ang mukha ni Ogor. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok, bayo, dagok...Kahit saan. Sa dibdib. Sa mukha. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok, dagok, dagok...

Mahina na si ogor. Lupaypay na. Nalalaglag na ang nagsasanggang kamay. Humihingal na rin siya, humahagok. Ngunit nagliliyab pa rin ang poot sa kanyang mga mata. Dagok. Papaluka. Dagok, bayo, dagok, bayo, dagok...



Gumagalaw-galaw ang sabog na labi ni Ogor.

"Impen..."

Muli niyang itinaas ang kamay.

"I-Impen..." Halos hindi niya narinig ang halingling ni Ogor. "I-Impen...s-suko n-na...a-ako...s-suko...n-na...a-ako!"

Naibaba niya ang nakataas na kamay. Napasuko niya si Ogor! Napatingala siya Abut-abot ang pahingal. makaraan ang ilang sandali, dahan-dahan at nanlalambot siyang tumindig, nakatuon ang mga mata kay Ogor. Wasak ang kanyang kamiseta at duguan ang kanyang likod. May basa ng dugo't lupa ang kanyang nguso.

Marmaing sandaling walang nangahas magsalita. Walang makakibo sa mga agwador. Hindi makapaniwala ang lahat. Lahat ay nakatingin sa kanya.

Isa-isa niyang tiningnan ang mga nakapaligid sa kanya. Walang pagtutol sa mga mata ng mga ito. Ang nababakas niya'y paghanga. Ang nakita niya'y pangingimi.

Pinangingimian siya!

May luha siya sa mata ngunit may galak siyang nadama. Luwalhati. Hinagud-hagod niya ang mga kamao. nadama niya ang bagong tuklas na lakas niyon. Ang tibay. Ang tatag. Ang kapangyarihan. Muli niyang tiningnan ang nakabulagtang si Ogor. Pagkaraa'y nakapikit at buka ang labing nag-angat siya ng mukha.

Sa matinding sikat ng araw, tila sya ang mandirigmang sugatan, ngunit matatag na nakatindig sa pinagwagihang larangan.

1 answer


Si Kesa at si Morito

Salin ni Lualhati Bautista

Mula sa "Rashomon" atbp. Pang Kuwento

Ni Ryunosuke Akutagawa

UNANG

BAHAGI: MONOLOGO NI MORITO

Sa pagkakatingin sa buwan habang nag-iisip, naglalakad si Morito sa ibabaw ng mgalagas na dahon sa makalabas ng bakod ng kanyang bahay:

Sumikat na ngayon ang buwan. Karaniwang hinihintay ko nang may pagkainip ang pagsikat ng buwan. Pero ngayong gabi, ang maliwanag na sikat ng buwan ay yanig na sumusindak sa akin. Kinikilabutan akong isipin na ang gabing ito ay magwawasak sa aking kasalukuyang sarili at gagawin akong isang karumal-dumal na mamamatay-tao. Isipin na lang kapag ang mga kamay na ito'y namula sa dugo! Anong kasumpa-sumpang nilalang ang magiging tingin ko sa aking sarili kapag nagkaganoon! Ang puso ko'y di mababagbag sa sakit kung papatay ako ng isang kaaway na kinasusuklaman ko,pero ngayong gabi ay kailangan kong patayin ang isang lalaking Hindi ko kinasusuklaman.

Matagal ko na siyang kilala. Kahit kamakailan ko lang nalaman ang kanyang pangalan,

Wataru Saemonno-Jo, mula't sapul pa'y kilala ko na ang kanyang magandang mukha.

Nang matuklasan kong asawa siya ni Kesa, totoong sandali rin akong nag-apoy sa panibugho. Pero ngayon, ang panibugho ko'y napawi na, Hindi nag-iwan ng anumang bakas sa aking isip o puso. Kaya para sa aking karibal sa pag-ibig, wala akong pagkamuhi o masamang hangarin. Manapa, mabuti ang isipin ko para sa kanya. Nang sabihin sa akin ng tiya ko, si Komorogawa, kung paano niya pinagsikapan at pinagsakitang makuha ang puso ni Kesa, nakadama ako ng simpatiya sa kanya. Naunawaan ko, na sa buong hangarin niya na mapangasawa ito,pinaghirapan pa niyang matutong sumulat ng tula. Hindi ko maisip na ang simple at nakababagot na lalaking iyon ay sumusulat ng mga tula ng pag-ibig, at isang ngiti ang gumuguhit sa aking mga labi sa kabila ng damdamin ko. Hindi ito ngiti ng pag-uyam; naaantig ako sa pagkamasuyo ng isang

lalaki na ginagawa ang lahat para makuha ang isang babae. Posible pa rin na ang kanyang masimbuyong pag-ibig ang nagtulak sa kanyang sambahin ang minamahal kong si Kesa ay nakapagdudulot sa akin ng kasiyahan.

Pero mahal ko ba talaga si Kesa? Ang aming pag-iibigan ay maaaring paghiwalayin sa dalawang baitang, ang nakaraan at ang kasalukuyan. Minahal ko siya bago siya ikinasal kay Wataru, o iyon ang aking palagay. Pero ngayong tumitingin ako sa aking puso, nakikita ko na marami akong motibo. Ano ang gusto ko sa kanya? Siya ang klase ng babaeng kinadaramahan ko ng mga hangaring makalaman kahit noong mga panahong ako'y wala pang bahid-dungis. Kung mapahihitulutan ang eksaheradong pahayag, ang pag-ibig ko sa kanya'y Hindi hihigit pa sa isang sentimental na bersyon ng motibong nagtulak kay Adan sa piling ni Eba. Malinaw ito sa mga pag-aalinlangan ko na patuloy siyang mahalin kung sakaling ang aking hangarin ay natupad. Bagamat nanatili siya sa isip ko sa sumunod na tatlong taon pagkaraang maputol ang aming ugnayan, Hindi ko tiyakang masasabi na mahal ko siya. Sa kasunod na pakikipag-ugnayan ko sa kanya, ang pinakamalaking ipinagsisisi ko ay iyong Hindi ko siya nakilala ng lubos. Pinarurusahan ng kawalang-kasiyahan, nahulog ako sa kasalukuyang relasyon, na gumugimbal sa akin, gayunman, alam kong mangyayari. Ngayo'y itinatanong kong muli sa akinsarili, "Mahal ko ba siya talaga?"

Nangmakita ko uli siya tatlong taon pagkaraan, sa pagdiriwang na kaugnay ng

pagkakayari ng Tulay ng Watanabe, ginawa ko ang lahat ng paraan para Makita siya nang patago. Sa huli'y nagtagumpay ako. Hindi lang ako nagtagumpay na makita siya, kundi inangkin ko pa ang kanyang katawan na gaya ng pinapangarap ko. Sa pagkakataong iyon, ang panghihinayang na di ko siya nakilala nang pisikal ay Hindi ang tanging nangingibabaw sa akin. Nang maupo ako sa tabi niya sa nababanigang silid ng bahay ni Koromogawa, napansin ko na malaking bahagi ng aking panghihinayang ang naglaho na. Malamang na ang aking hangarin ay pinahina ng pangyayaring Hindi na ako malinis. Pero ang pinakapangunahing dahilan ay

Hindi siya ang inaasahan kong magiging siya. Nang magkakaupo kaming magkaharap, natuklasan ko na Hindi siya ang imahen ng malabantayog na kagandahang binuo ko sa isip sa nakaraang tatlong taon. Malayo siya sa idolong pinakaasam-asam ko sa aking puso. Ang kanyang mukha, na makapal na nakukulapulan ng matingkad na pulbos, ay pinaglahuan na ng

malaking bahagi ng dating kasariwaan at makinis na panghalina. Sa ilalim ng mga mata niya'y nakahugis ang nangingitim na guhit. Ang tanging Hindi nagbago sa kanya ay ang kanyang malilinaw, bilog,maiitim na mga mata. Nang makita ko siya sa bagong paninging ito, nagimbal ako, at sa kabila ng aking damdamin ay di ko napigilang iiwas ang aking mga mata.

Kung gayo'y paano ko nagawang makipagtalik sa isang babaeng napakanipis ng pagkakabigkis ko? Una'y itinulak ako ng kakatwang kagustuhan na mapangibabawan ang dating hangarin ng puso ko. Sa pagkakaupong magkaharap, binigyan niya ako ng isang eksaheradong kuwento ng kanyang pag-ibig sa kanyang asawa. Wala siyang iniwan kundi hungkag na alingawngaw sa aking tainga. " Mayroon siyang hambog na ideya tungkol sa kanyang asawa," naisip ko. May hinala rin ako na maaaring ito'y tulak ng kanyang kagustuhang huwag nang pagningasin pa ang aking pagnanasa. Kasabay nito, patindi nang patindi ang dating hangarin kong ihantad ang kanyang kasinungalingan. Bakit itinuturing ko iyong kasinungalingan? Kung sasabihin ninyo sa akin, minamahal kong mambabasa, na ang sariling kayabangan ko ang nagtulak sa akin para maghinalang kasinungalingan ang kanyang pahayag, Hindi ko maitatatwa ang inyong bintang. Ano't anuman, pinaniniwalaan ko noon at pinaniniwalaan ko hanggang ngayon, na iyon ay kasinungalingan.

Pero Hindi ang hangaring makapanlupig ang tanging ngumangatngat sa akin nang mga sandaling iyon. Pinamumulahan akong banggitin ito- pinangingibabawan ako ng pagnanasa. Hindi iyon basta panghihinayang lang na Hindi ko nakilala ang kanyang katawan. Iyon ay hamak na

kalibugan mismo na ni Hindi nangangailangan na ang kabilang panig ay maging ang babaeng iyon. Marahil ay walang lalaking umarkila ng babae sa isang bahay-putahan na magiging mas hamak pa sa akin nang mga sandaling iyon.

Ano't anuman, batay sa ganyang iba't ibang motibo, nagkaroon ako ng relasyon kay Kesa. O, manapa, inalisan ko siya ng dangal. Bilang pagbalik sa unang tanong na binitiwan ko, Hindi ko na kailangang itanong pa ngayon sa aking sarili kung mahal ko siya. Nang matapos ang lahat, sapilitang ibinangon ko siya aking mga bisig- ang babaeng ito na umiiyak na ibinagsak ang kanyang sarili. At nagmukha siyang mas walang dangal kaysa sa akin. Ang kanyang

nakasabog na buhok at nagpapawis na katawan, ang lahat ay indikasyon ng

kapangitan ng kanyang isip at katawan. Hindi kamaliang sabihin na simula nang araw na iyon, sa puso ko'y nagkaroon ako ng bagong pagkamuhi sa kanya. At ngayong gabi'y papatayin ko ang isang lalaking Hindi ko kinamumuhian, para sa kapakanan ng babaeng Hindi ko iniibig.

"Patayin natin si Wataru," bulong ko sa tainga ni Kesa. Baliw na nga ako para gawin ang napakagarapal na mungkahing iyon. Wala sa loob na inihiga ko sa tainga niya angnakaraang hangarin ko ns hamunin ng labanan si Wataru at pagwagian ang kanyang pag-ibig. Ano't anuman, "Patayin natin si Wataru," bulong ko, at tiyak na tiyak na bumulong ako nang nagtatagis ang mga ngipin, sa kabila ng aking damdamin. Kapag naaalala ko ngayon, Hindi ko masasabi kung ano ang nag-udyok sa akin para gawin ang padalus-dalos na bagay na iyon. Ang tanging naiisip ko bilang paliwanag ditto ay ginusto kong tagpian ang relasyon sa kasalukuyan, at habang tumitindi ang paghamak at pagkasuklam ko sa kanya, lalo kong kinaiinipan na mawasak ko ang kanyang dangal. Wala nang mas aangkop pa sa mga layuning ito kundi patayin ang asawang ipinangangalandakan niyang mahal niya, at makuha ang kanyang pagsang-ayon mula sa kanyang pagpapatumpik-tumpik. Kaya tulad sa isang lalaking binabangungot, nakapanaig ako sa kanya na maisakatuparan naming dalawa ang pagpatay na Hindi ko gusto.

Kung iyan ay Hindi sapat para ipaliwanag ang aking motibo sa pagmumungkahing patayin si Wataru, wala nang paliwanag na dapat tangkain, maliban sa isang kapangyarihang banyaga sa mga mortal (marahil ay demonyo o diyablo) ang nagtataboy sa akin sa makasalanang daan.

Nagpupumilit at paulit-ulit na ibinulong ko ang ganoo't ganoon ding bagay sa tainga niya.

Sa huli'y nag-angat siya ng mukha at sinabi, "Oo, dapat mo ngang patayin si Wataru." Hindi lamang ako nasorpresa sa biglang pagsang-ayon niya, kundi nakakita ako ng mahiwagang kinang sa kanyang mga mata na Hindi ko napansin noon. Taksil na babae-iyon ang naging tingin ko sa kanya. Gumuhit sa nag-iinit na utak ko ang iglap na pagkabigo at paghihilakbot- at oo, pagkasuklam. Kung maaaari lang ay

babawiin ko ang pangako ko noon din. Sa gayo'y mapangangalanan ko siyang mang-aapid, at ang aking kunsensiya'y makapagkakanlong sa makatwirang pagngingitngit. Pero Hindi ko nagawa. Inaamin ko

agad kong nakita na imposible iyon sa saglit na bigla siyang tumitig sa akin. Nagbago na ang kanyang anyo, na para bang nakita niya ang laman ng aking puso. Nahulog ako sa malungkot na kalagayanng pakikipagtipan para paslangin ang kanyang asawa dahil sa takot ko na paghigantihan niya ako kapag nabigo akong tuparin ang aking bahagi ko sa usapan. Ngayon, ang takot na ito'y mahigpit at matatag na dumaklot sa akin. Magtawa kayo kung ibig ninyo, sa aking karuwagan. Ito ang gawa ng isang Hindi nakaaalam kung gaano kahamak ang kanyang kalaguyo. "Kapag Hindi ko pinatay ang kanyang asawa, papatayin niya ako sa kahit na anong paraan. Kailangan kong patayin ang kanyang asawa at kung Hindi'y papatayin niya ako," desperadong naisip ko, sa pagkakatingin ko sa kanyang walang luha pero umiiyak na mga mata. Pagkatapos kong bitiwan ang aking pangako, Hindi ba may nasilip akong ngiti sa kanyang bibig at biloy na gumuhit sa kanyang maputlang pisngi? Ay, dahil sa kasumpa-sumpang pangakong ito, idadagdag ko ang krimen na buktot na pagpaslang sa pinakamaitin na pusong maaaring maisip. Kung tatalikuran ko ang nakatakdang pakikipagtipan na magaganap ngayong gabi…. Hindi, ipinagbabawal

iyon ng aking pangako. Lagpas ito kaya kong batahin. Isa pa, natatakot ako sa kanyang paghihiganti. Totoong-totoo ito. Pero may iba pang nag-uudyok sa akin na gawin iyon. Ano ito? Ano ang malaking kapangyarihang iyon na nagbubunsod sa akin, sa duwag na "ako," para patayin ang isang inosenteng

lalaki? Hindi ko masasabi. Hindi ko masasabi. Pero posibleng… Hindi, Hindi maaari. Pinandidirihan ko siya. Kinatatakutan ko siya. Kinasusuklaman ko siya. Pero gayunpaman, maaari ring dahil mahal ko

siya.

Si Morito, na patuloy sa paglalakad, ay Hindi na nagsalita pa. Ang pag-awit ng isang balada ay pumailanlang

sa gabi.

Ang isipan ng tao ay nasa dilim, Walang ilaw na makapagbigay-liwanag.Nagsisindi ito ng apoy ng makamundong paghahangad, Upang humayo at lumitaw, sa loob lang ng isang iglap.

IKALAWANG

BAHAGI: MONOLOGO NI KESA

Gabi, sa ilalim ng isang lampara, nakatayo si Kesa, nakatalikod sa ilawan, nag-iisip nang malalim at kagat-kagat ang Manggas ng kanyang kimono.

Darating ba siya o Hindi, ewan ko. Imposibleng Hindi. Lumulubog na ang buwan, pero walang marinig kahit isang yabag, kaya maaaring nagbago ang isip niya. Kapag Hindi siya dumating… Araw-araw akong mabubuhay sa kahihiyan, tulad sa isang puta. Paano ako nalubog sa kahihiyan at kasamaan. Mawawalan ako ng dangal at tatapak-tapakan na lang, sa pagkakabilad ng kahihiyan ko. Gayunma'y kakailanganin kong manahimik na parang pipi. Kapag nagkagayon ay dadalhin ko hanggang kabila ng libingan ang aking pagsisisi. Sigurado akong darating siya. Mula noong nakaraang araw, iyon na ang aking pananalig. Natatakot siya sa akin. Kinasusuklaman niya ako't pinandidirihan, gayunpama'y natatakot siya sa akin. Talaga, kung ang aasahan ko lang ay ang sarili ko, Hindi ako makasisiguro sa kanya.Pero maasa ako sa kanya. Umaasa ako sa kanyang pagkamasarili. Umaasa ako sa buktot na takot na pinipukaw ng pagkamakasarili sa kanya.

Pero ngayong Hindi ko na magawang umasa sa sarili ko, napakahamak ko nang nilalang!

Hanggang noong tatlong taon na ang nakararaan ay may tiwala ako sa akong sarili, at higit sa lahat, sa aking kagandahan. Mas matapat kung sasabihin nating "hanggang noong araw na iyon" kaysa "noong tatlong taon na nakararaan". Noong araw na iyong makita ko siya sa silid ng bahay ng aking tiya, isang sulyap sa kanyang mga mata at nakita ko ang aking kapangitan na nasasalamin sa kaniyang isip. Kinausap niya ako nang masuyo at mapagmahal, na akala mo'y

walang problema. Pero paano pa maaaliw ang puso ng isang babae sa sandaling matuklasan niya ang kapangitan ng kanyang pagkatao? Nagimbal ako, nayanig, nagdalamhati. Di-hamak na mabuti pa ang nakasisindak na pagkabalisang dala ng paglalaho ng buwan na nakita ko sa aking kamusmusan sa mag bisig ng aking tagpag-alaga, kung ihahambing sa malamultong pagkalunos na nagpakulimlim sa isipan ko nang mga sandaling iyon. Naglahong lahat ng pangarap at

pangitain sa aking puso. Ang kalungkutan ng isang maunos na madaling-araw ay tahimik na bumalot sa akin. Ngatal sa kalungkutan, sa huli ay isinuko ko ang aking katawan, na para na ring patay, sa mga bisig ng lalaking Hindi ko iniibig - sa mga bisig ng isang makamundong lalaki na nasusuklam at nandidiri sa akin. Hindi ko na ba makakaya ang aking kalungkutan mula nang buong linaw na maipamukha sa akin ang aking kapangitan? Sinikap ko bang mailibing ang lahat sa hibang na sandaling iyon na sumubsob ako sa kanyang dibdib? O itinutulak din ako ng kahiya-hiyang paghahangad lang na gay rin niya? Maisip ko lang iyon ay nilulukob na ako ng kahihiyan! Kahihiyan! Kahihiyan! Lalo na noong ilayo ko na ang aking sarili sa kanyang mga bisig, hiyang-hiya ako.

Ang pagka-inis at kalungkutan ay naghatid ng walang katapusang luha sa aking mga mata sa kabila ng pagsisikap ko na huwag umiyak. Hindi lamang ako nagdadalamhati sapagkat nawalan ako ng dangal, higit sa lahat ay nahihirapan ako't nagdurusa dahil ako'y pinadidirihang tulad sa isang asong ketongin na kinasusuklaman at pinarurusahan. Ano ang aking nagawa mula noon? Ang meron lang ako'y ang pinakamalabong ala-ala niyon na para bang isa iyong bagay sa malayong nakalipas. Natatandaan ko lang ang kanyang mahabang tinig na bumubulong, "Patayin natin si Wataru," at dumampi sa aking tainga ang kanyang bigote habang ako'y humihikbi. Pagkarinig sa mga salitang ito, kakatwang nakadama ako ng sigla. Oo, sumigla ako't lumiwanag na tulad ng sinag ng buwan, kung ang sinag ng buwan ay matatawag na maliwanag. Bakit Hindi, Hindi ba ako inaliw ng mga salitang ito? Ay, Hindi ba ako - Hindi ba ang isang babae'y isang nilalang na nakadarama ng kaligayahan sa pag-ibig ng isang lalaki sukdulang patayin niya

ang sarili niyang asawa?

Nagpatuloy ako sa pagluha sa loob nang may malungkot at masiglang pakiramdam na tulad sa

sinag ng buwan. Kailan ako nangakong makipagtulungan sa pagpaslang sa aking

asawa?

Noon lamang pumasok sa isip ko ang aking asawa. Matapat kong sinasabing "noon lang".

Hanggang sa mga oras na iyon, ang isip ko'y buung-buong nakatuon sa aking sarili atsa aking kahihiyan. Pagkaraa'y nakita ko ang larawan ng nakangiting mukha ng aking asawa. Malamang na nang sandaling maalala ko ang kanyang mukha, gumuhit sa isip ko ang plano. Nang mga sandaling iyon ay disidido na akong mamatay, at ikinagagalak ko ang aking desisyon. Pero nang huminto na ako sa pag-iyak, nang magtaas ako ng mukha, at tumingala sa kanyang mukha para

matagpuan ang kapangitan kong nasasalamin doon, dama ko'y naglahong lahat ang aking kaligayahan. Ipinagunita nito sa akin ang kadiliman ng paglalaho ng buwan na nakita ko kasama ang aking tagapag-alaga. Iyon, tulad ng nangyari, ay iglap na nagpalaya sa lahat ng masamang ispiritung nagtatago sa ilalim ng aking kaligayahan. Dahil nga ba sa pagmamahal ko sa aking asawa kaya mamamatay ako para sa kanya? Hindi, kundi dahil lang sa resonableng pangangatuwirang ito, ibig kong pagbayaran ang pagkakasala kong pakikipagtalik sa iba. Dahil walang tapang na magpakamatay, nasa akin ang buktot na hangaring makapag-iwan ng

magandang impresyon sa mga tao. Ang kabuktutan kong ito ay maaari na rin sigurong palampasin. Sa ilalim ng pagkukunwaring mamamatay ako sa aking asawa, Hindi ba ako nagpaplanong ipaghiganti ang aking sarili laban sa pagkamuhi sa akin ng aking kalaguyo, sa kanyang pandidiri sa akin, sa kanyang buhong na pagnanasa? Pinatutunayan ito ng isang sulyap sa kanyang mukha na pumawi ng mahiwagang kislap na tulad sa mapulang liwanag ng buwan, at nagpalamig sa aking puso sa matinding pagdadalamhati. Mamamatay ako, Hindi para sa aking asawa kundi para sa aking sarili. Mamamatay ako, para parusahan ang aking kalaguyo sa

pananakit niya sa aking puso at para sa aking hinanakit sa pagdungis niya sa aking katawan. Ay, Hindi lang ako walang karapatang mabuhay kundi wala ring karapatang mamatay.

Pero ngayon, gaano kainam pang mamatay na lang kahit sa pinakakahiya-hiyang paraan, kaysa mabuhay. Nakangiti nang pilit, paulit-ulit kong ipinangako na papatayin namin ang aking asawa. Dahil matalas ang pakiramdam niya, marahil ay natunugan niya sa mga salita ko kung ano ang

mangyayari kapag Hindi niya tinupad ang kanyang pangako. Kaya mukhang imposible na pagkatapos niyang mangako ng ganoon ay aatrasan niya iyon. Tunog ba iyon ng hangin? Kapag naiisip ko na ang mga dinaramdam ko mula noong araw na iyon ay matatapos na sa wakas ngayong gabi, nakakahinga ako. Tiyak na ang bukas ay maghuhunos ng kanyang malamig na liwanag sa aking katawang walang ulo. Kapag nakita iyon ng aking asawa, siya'y… Hindi, Hindi ko siya iisip. Mahala ko ng aking asawa. Pero wala akong lakas na gantihan ang kanyang pag-ibig. Isang lalaki lang ang maaari kong mahalin. At ang lalaki iyon ay darating ngayong gabi para patayin ako. Kahit ang gaserang ito'y napakaliwanag para sa akin, akong pinahihirapan ng aking mangingibig.

Hinipan ni Kesa ang ilawan. Hindi nagtagal at narinig ang mahinang tunog ng isang

nabuksang kandado, at bumaha sa loob ang maputlang sinag ng buwan.

1 answer


Impeng Negro ni Rogelio Sikat

"Sa matinding sikat ng araw, tila siya mandirigmang sugatan,
ngunit matatag na nakatindig sa pinagwagihang larangan."

Mga Tauhan:

Impen- 16 taong gulang, maitim ang kulay ng balat, may mga kapatid sa ibang ama, isang agwador o taga-igib ng tubig
Ina ni Impen- iniwan ng huling asawa habang kanyang ipinagbubuntis ang bunsong anak
Mga Kapatid ni Impen na sina Kano, Boyet, Diding
Taba- tinderang uutangan ng gatas para sa bunsong kapatid ni Impen
Ogor- matipunong agwador na laging nanunukso at nang-aapi kay Impen
Mga Agwador

Banghay:

Naghuhugas ng kamay sa batalan si Impen nang kausapin o pangaralan siya ng kanyang ina. Binalaan siya ng kanyang ina na huwag na siyang makipag-away at uuwing basag ang mukha.

Nagpunta si Impen sa igiban ng tubig dahil isa siyang agwador. Mahina na ang kita ng kanyang ina sa paglalaba at mahina na rin ang kanyang kita sa pag-aagawador ngunit patuloy siya sa pagtatrabaho kahit na maraming nang-aapi sa kanya. Inaapi siya dahil sa estado ng kanilang pamilya at dahil sa kanyang kulay. Isa sa mga matinding manukso sa kanya ay ang kapwa agwador na si Ogor.

Napansin ni Impen ang langkay ng mga agwador sa may gripo. Nakaanim na karga siya at may sisenta sentimos nang kumakalansing sa bulsa ng kanyang maong. Nanatili siya roon upang mag-igib pa at tatanghaliin siya ng pag-uwi. Nakita niya si Ogor sa isang tindahan malapit sa gripo. Tulad ng nakagawian nito, agad siya nitong tinawag na Negro at pinagsalitaan ng masasakit na salita. Sumingit si Ogor sa pila nang si Impen na ang sasahod ng balde niya. Sa kagustuhang makaiwas sa gulo, hindi na umimik si Impen at nagpasyang umalis na lamang.

Pinatid ni Ogor si Impen nang papaalis na ito sa pila. Nabuwal si Impen. Tumama ang kanan niyang pisngi at nagalit si Impen at nagsuntukan sila. Hindi tumigil si Ogor sa pagtadyak, pagsuntok, at pananakit kay Impen hanggang sa labis nang napuno ng poot si Impen. Humina si Ogor sa sunud-sunod na dagok at bayo ni Impen sa kanya. Sumuko siya kay Impen, na ikinagulat ng lahat. Maraming sandaling walang nangahas na magsalita. Naramdaman ni Impen ang paghanga mula sa mga taong pumalibot sa kanila ni Ogor. Tiningnan ni Impen ang nakabulagtang si Ogor. Nakadama siya ng kapangyarihan.

4 answers


In the Philippines, postal codes are four digits long. Manila, the capital city, has various postal codes depending on the area. Some examples include: 1000 for Intramuros, 1300-1309 for Makati City, and 1400-1413 for Pasay City. Specific areas within the country will have their own unique postal codes.

2 answers